Sope lenga Jaman Mengongsi, enda ngenca bangunen ibas Rumah Kuta: Rumah, Sapo Page, Geriten, Lumbung, Lesung, Jambur, ras Lipo. RUMAH ningen masa si e, e me RUMAH ADAT ninta gundari.
Nai RUMAH saja ningen, la perlu ikataken RUMAH ADAT, perbahan i Rumah Kuta la banci lit jenis bangunen sideban lainken sikubelaskan i dates. Perbahan mulih Mengongsi enggo mbue RUMAH ndai meseng, ibangun me rumah-rumah panggung model Kolonial-Melayu sinikataken kang RUMAH.
Kenca mbue rumah-rumah model mbaru, maka rumah-rumah sigelgel nikataken RUMAH ADAT gelah jelas mbedakensa ras rumah-rumah model simbaru si gundari enda menam la lit obahna rumah i kuta entah pe i kota, rumah i Rumah Kuta entah pe i juma.
Selain RUMAH ADAT, nikataken kang RUMAH SIWALUH JABU. Padahal, RUMAH ADAT e lit si 4 jabu entah pe 6, 8, 12, 16 ras 24 jabu. Jelasna, la lit RUMAH ADAT si telu jabu.
Rumah adat nina Kalak Batak bas Hata Batak ikatakenna JABU. Lit nge piga-piga nikatakenna RUMA e me RUMA PARSANTIAN, tapi e piga-piga huta ngenca lit. Sada huta la banci lebih sada Ruma Parsantianna. E pe daraten LUMBAN inganna. La bagi jabu, banci piga-piga jabu ibangun bas sda Lumban.
Adi SAPO ninta bas Cakap Karo e me GUBUK nina bas Cakap Indonesia entah pe DANGAU nina bas cakap Minang, HUT nina bas Cakap Manggeris. Adi SAPO nina bas Cakap Pakpak, e rumah model sigundari.
SAPO ras BARUNG lain ka. Barung banci ia modelna bagi sapo tapi ilengkapi alu dinding ras dapur gelah banci ije medem ras erdakan maka banci ka tading ndekah sada keluarga.
Nai i Karo Timur, BARUNG ningen e me ingan medem Permakan bas karang kerbo. Tapi, pudi wari BARUNG ningen e enggo banci ingan tading sada keluarga erberngi i juma. Adi i Karo Barat gelarna JUMA MEDEM.